CZTEROLATEK - Umiejętności dziecka w zakresie motoryki dużej
CZTEROLATEK
Umiejętności dziecka w zakresie motoryki dużej
1. Potrafi kopać i rzucać piłkę.
2. Łapie piłkę przedramionami przyciskając ją do siebie.
3. Umie trafić piłką do kosza z odległości 1,5 metra (na trzy rzuty przynajmniej jeden powinien być udany).
4. Potrafi przeskoczyć z rozbiegu przeszkodę o wysokości 20-25 centymetrów.
5. Potrafi stać na jednej nodze z otwartymi oczami przez około 15 sekund.
6. Potrafi skakać w różnych kierunkach (do przodu, do tyłu i w bok; wykonuje dłuższy skok bez rozbiegu).
7. Potrafi przeskakiwać z jednej nogi na drugą.
8. Wchodzi i schodzi po schodach krokiem naprzemiennym nie trzymając się poręczy.
9. Potrafi biec slalomem.
10. Chodzi po ławeczce gimnastycznej
Umiejętności dziecka w zakresie motoryki małej
1. Rysuje w ograniczonym polu (potrafi się zmieścić między dwiema liniami, np. zaznaczając drogę w środku ścieżki.
2. Zamalowuje powierzchnię kartki lub jej wyznaczony fragment (bez precyzyjnego trzymania się w ramach wyznaczonych granic).
3. Opanowuje coraz więcej czynności samoobsługowych (czesze włosy, myje zęby, buzię, rozbiera się i ubiera bez zapinania guzików itp.).
4. Rysuje prosty schemat człowieka (co najmniej cztery elementy ciała pojawia się tułów).
5. Potrafi przeciąć kartkę nożyczkami po linii np. wytnij ten kwadrat.
6. Potrafi ulepić z plasteliny proste elementy (np. kulkę, wałek, miseczkę).
7. Nawleka korale na sznurek.
Umiejętności dziecka w zakresie percepcji wzrokowej
1.Układa obrazek z co najmniej czterech elementów.
2. Potrafi odnaleźć nazwany przedmiot, który jest ukryty na dużym obrazku zawierającym dużo szczegółów.
3. Potrafi złożyć prostokąt z czterech jednakowych kawałków (mając przed sobą wzór całego prostokąta).
4. Potrafi odgadnąć z pamięci, który przedmiot został zakryty ( na stole kładziemy w szeregu trzy przedmioty, dziecko zamyka oczy, a jeden z przedmiotów zakrywamy pudełkiem).
5. Potrafi nazwać podstawowe kolory (np. czerwony, zielony, niebieski, żółty).
6. Różnicuje około sześciu, ośmiu figur geometrycznych (wyszukuje taką samą figurę).
7. Potrafi narysować kwadrat oraz krzyż według wzoru.
Umiejętności dziecka w zakresie orientacji w schemacie ciała i kierunkach w przestrzeni
1.Wskazuje i nazywa poszczególne części ciała.
2.Rozumie wyrażenia: przód-tył, do góry-do dołu, w bok.
3. Różnicuje odległość: daleko-blisko, wysoko-nisko.
4. Rozumie znaczenie przyimków odnoszących się do położenia przedmiotów w przestrzeni, takich jak: w, do, na, pod i stosuje je w praktycznym działaniu.
Umiejętności dziecka w zakresie percepcji słuchowej
1.Rozpoznaje głosy i dźwięki wydawane przez różne zwierzęta i niektóre pojazdy (np. pieska, kurę, krowę, karetkę, motor).
2. Rozpoznaje odgłosy dochodzące z otoczenia (np. odgłos kroków na schodach, telefon, ćwierkający ptaszek, odgłos pracującej pralki, szum wody itp.).
3. Potrafi pokazać, skąd dochodzi głos ( z bliska czy z daleka, zza okna, z korytarza itp.).
4. Powtarza ze słuchu ciąg trzech, czterech liczb i krótkie zdanie (np. Lata osa, koło nosa, Tomek goni duży zielony latawiec).
5. Dopowiada rymowane wyrazy w trakcie uczenia się znanego wiersza (np. Pan kotek był chory i leżał w łóżeczku. I przyszedł pan doktor jak się masz ……… koteczku.).
6. Różnicuje wyrazy z głoskami opozycyjnymi (np. półka-bułka, budy-buty, teczka-beczka).
Umiejętności dziecka w zakresie mowy
1.Rozwija umiejętność nazywania coraz większej liczby przedmiotów, zjawisk, zdarzeń.
2. Buduje zdania rozwinięte i złożone.
3. Poprawnie wymawia głoski s, z, c, dz. Zaczyna realizować głoski sz, ż, cz, dż. Często nie wymawia jeszcze głoski r. Zanika stopniowo zmiękczenia spółgłosek.
4. Zaczyna używać określeń dotyczących prostych związków przyczynowo-skutkowych (np. aby, dlatego, bo, jak –to) lub najprostszych relacji czasowych (np. po obiedzie, jutro).
5. Często używa wyrazów nazywających cechy (wzrasta liczba przymiotników i przysłówków) oraz posługuje się wyrażeniami przyimkowymi do określania relacji przestrzennych (np. na, pod, do, w, przed, za, obok).
6. Zadaje bardzo dużo pytań, zwłaszcza: dlaczego?, po co?
7. Opowiada co widzi na obrazku, wyliczając osoby, przedmioty itp. Ale także pojedynczym czasownikiem lub prostym zdaniem określa, co się dzieje na obrazku.
Umiejętności dziecka w zakresie myślenia
Klasyfikowanie
1.Łączy po dwa przedmioty na zasadzie takie same (pary podobne).
2. Grupuje pary obiektów pasujących do siebie lub powiązanych ze sobą ze względu na występowanie w bliskości przestrzennej lub sytuacyjne związki, które się dziecku nasuną (pary funkcyjne).
3. Czasami łączy po trzy obiekty, tworząc ugrupowania, w których kolejne obiekty zwykle występują razem, lub które dziecko powiązało ze sobą, kierując się własnym doświadczeniem i wiedzą o świecie.
4. Z pomocą nauczyciela (gdy stworzy się dziecku kontekst sytuacyjny) grupuje przedmioty według kryterium użytkowego, np. to jest w kuchni: garnek, patelnia, łyżka; to jest nam potrzebne przy kąpieli, do ubrania itp.
5. Po odpowiednim zademonstrowaniu, co ma zrobić (i gdy stworzy się odpowiedni kontekst sytuacyjny) dziecko rozdziela przedmioty według wielkości, koloru, materiału (np. klocki duże i małe, czerwone i żółte, drewniane i plastikowe).
Liczenie
1.Wie, że dotykając jeden liczman, trzeba wypowiadać jedno słowo. Stosuje zasadę „jeden do jednego”.
2. Stara się już wymienić liczebniki po kolei.
Dodawanie, odejmowanie
1.Orientuje się, że w wyniku dodawania i odejmowania zmienia się liczebność obiektów.
2. Na pytanie, ile jest, dziecko zaczyna liczyć.
Umiejętności dziecka w sferze emocjonalno-społecznej
1.W zakresie samoobsługi
- Samodzielnie korzysta z toalety.
- Myje i wyciera ręce, potrafi samodzielnie umyć twarz.
- Posługuje się łyżką i widelcem.
- Potrafi rozebrać się, zakłada luźne części garderoby np. spodnie.
2. Wzrasta zdolność samokontroli, np. zwykle potrafi sobie wytłumaczyć bez płaczu i wpadania w złość decyzje, które podejmuje wobec niego dorosły.
3. Zaczyna się pojawiać zdolność do reakcji odroczonych i umiejętność kontrolowania swoich ekspresji (zaczyna kontrolować wybuchy złości i żalu, potrafi poczekać na swoją kolej).
4. Pojawia się zdolność rozumienia i respektowania zasad społecznych obowiązujących w grupie.
5. Prosi o pozwolenie, np. gdy chce skorzystać z zabawki innego dziecka.
6. Kształtuje się umiejętność współdziałania w grupie, np. wspólnie buduje w grupie.
7. Potrafi przygotować przybory do rysowania i rozłożyć na stołach dla całej grupy, pełni rolę dyżurnego.
8. Zaczyna uczestniczyć w zabawach tematycznych i grach z regułami, np. potrafi bawić się w sklep, w chowanego.
9. Dysponuje coraz większym zasobem słów do nazywania emocji swoich i innych.
10. Występuje przed innymi, chce się popisać.
Opracowała: oligofrenopedagog mgr Ewa Kalita
Zródło: „ Diagnoza i wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka w wieku przedszkolnym” autor: Karolina Skarbek, Irmina Wrońska